Koninkrijk in wording

Een toegang tot de jaren 1813 – 1815
Voorgeschiedenis
 
 
 
jan. 1795 tot nov. 1813
De nieuwe staat krijgt vorm
1814 >
j
f
m
a
m
j
j
Noord en Zuid gescheiden tezamen
a
s
o
n
d
1815 >
j
f
 

Calendarium

 

Voorgeschiedenisjanuari 1795 – november 1813


Nationale gebeurtenissen
Oranje in ballingschap
Internationale gebeurtenissen
Politiek
Militair
 
 
18
jan
1795
 
Franse troepen arriveren in Den Haag.
Prins Willem V vertrekt met zijn beide zoons vanaf het strand van Scheveningen naar Groot-Brittannië.
 
 
 
19
jan
1795
De Bataafse Republiek wordt uitgeroepen.
Franse troepen arriveren in Amsterdam.
 
 
 
 
  7
feb
1795
 
 
Prins Willem V verstuurt de 'Brieven van Kew' aan de de gouverneurs van de Nederlandse overzeese bezittingen. Hij verzoekt hen deze over te dragen aan de Britten, opdat ze niet in Franse handen zouden vallen.
 
 
 
24
feb
1795
De Staten-Generaal schaffen het Erfstadhouderschap af.
 
 
 
 
 
  5
apr
1795
 
 
 
Verdrag van Bazel: Pruisen komt met Frankrijk overeen dat Noord-Duitsland zal worden geneutraliseerd.
 
 
16
mei
1795
Haags verdrag: de Bataafse Republiek wordt bondgenoot van Frankrijk.
 
 
 
 
 
10
sep
1795
 
 
Willem Frederik verlaat Groot-Brittannië en vestigt zich in Berlijn. Zijn vrouw en kinderen volgen in april 1796.
 
 
 
  1
okt
1795
 
 
 
De Zuidelijke Nederlanden worden als 'Belgische departementen' ingelijfd bij Frankrijk.
 
 
  8
dec
1795
 
 
Op grond van het verdrag van Bazel wordt de onder leiding van Oranje bijeengebrachte troepenmacht, het zogeheten 'Rassemblement van Osnabrück, ontbonden.
 
 
 
  1
mrt
1796
De Nationale Vergadering komt voor het eerst bijeen.
 
 
 
 
 
11
okt
1797
 
Zeeslag bij Kamperduin. De Bataafse vloot wordt door een Britse vloot verslagen.
 
 
 
 
17
okt
1797
 
 
 
Verdrag van Campoformio: Oostenrijk doet definitief afstand van de Zuidelijke Nederlanden aan Frankrijk.
 
 
22
jan
1798
Eerste staatsgreep: radicalen grijpen de macht. Begin van het Uitvoerend Bewind.
 
 
 
 
 
  1
mei
1798
De Staatsregeling (: Grondwet) voor het Bataafse Volk wordt afgekondigd.
 
 
 
 
 
12
jun
1798
Tweede staatsgreep: gematigden grijpen de macht.
 
 
 
 
 
  5
sep
1798
 
 
 
In Frankrijk (en dus ook in de ingelijfde 'Belgische departementen') wordt de algemene dienstplicht ingevoerd (Wet Jourdan-Delbrel).
 
 
12
okt
1798
 
 
 
Begin van de Boerenkrijg in de 'Belgische departementen'.
 
 
  5
dec
1798
 
 
Willem Frederik vestigt zijn hoofdkwartier in Lingen met het oog op een inval in het oosten van de Bataafse Republiek.
Veldslag bij Hasselt: Franse troepen verslaan de Zuid-Nederlandse opstandelingen. Einde van de Boerenkrijg in de 'Belgische departementen'.
 
 
27
aug
1799
 
Begin van de Brits-Russische inval in Noord-Holland.
 
 
 
 
  7
sep
1799
 
 
Willem Frederik voegt zich, vanuit Lingen, bij de Brits-Russische troepen in Noord-Holland.
 
 
 
21
okt
1799
 
 
Willem Frederik verlaat Noord-Holland en gaat met de Britse troepen naar Groot-Brittannië .
 
 
 
  9
nov
1799
 
 
 
Staatsgreep van 18 Brumaire.Napoleon Bonnaparte grijpt de macht in Frankrijk.
 
 
19
nov
1799
 
Einde van de Brits-Russische inval in Noord Holland.
 
 
 
 
  9
feb
1801
 
 
 
Vredesverdrag van Lunéville: tussen Frankrijk en Oostenrijk. De onafhankelijkheid van de Bataafse Republiek wordt bevestigd.
 
 
19
sep
1801
Derde staatsgreep.
 
 
 
 
 
16
okt
1801
De Staatsregeling (: Grondwet) van het Bataafsche Gemenebest wordt ingevoerd. Begin van het Staatsbewind.
 
 
 
 
 
  1
okt
1801
 
 
 
Vredespreliminairen van Londen, vooruitlopend op het verdrag van Amiens van 25 maart 1802.
 
 
  6
nov
1801
 
 
Prins Willem V vertrekt uit Groot-Brittannië.
 
 
 
28
nov
1801
 
 
Prins Willem V arriveert op Slot Oranienstein in Nassau-Diez.
 
 
 
26
dec
1801
 
 
Prins Willem V verstuurt de 'Brieven van Oranienstein' aan de Oranjegezinde oud-regenten, waarmee hij hun toestemming verleend bestuursfuncties te aanvaarden onder het Bataafse bewind.
 
 
 
25
feb
1802
 
 
Willem Frederik wordt in Parijs door Eerste Consul Napoleon Bonaparte in audiëntie ontvangen.
 
 
 
25
mrt
1802
 
 
 
Vredesverdrag van Amiens: Frankrijk en zijn bondgenoten Spanje en de Bataafse Republiek sluiten vrede met Groot-Brittannië.
 
 
23
mei
1802
 
 
Overeenkomst van Parijs. Het Huis van Oranje wordt schadeloos gesteld voor het afstaan van de stadhouderlijke waardigheid met grondgebied in Fulda en enige kleinere gebieden.
 
 
 
29
aug
1802
 
 
Prins Willem V doet afstand van de hem in Duitsland toegekende schadeloosstellineng ten gunste van zijn oudste zoon Willem Frederik
 
 
 
  6
dec
1802
 
 
Willem Frederik houdt als vorst zijn intocht in Fulda.
 
 
 
18
mei
1803
 
 
 
Einde van de Vrede van Amiens. Groot-Brittannië verklaart de oorlog aan Frankrijk.
 
 
18
mei
1804
 
 
 
De Franse Senaat roept Napoleon uit tot keizer der Fransen.
 
 
  2
dec
1804
 
 
 
Napoleon kroont zich in Parijs tot Keizer der Fransen.
 
 
29
apr
1805
Schimmelpenninck wordt beëdigd tot Raadpensionaris van de Bataafse Republiek.
 
 
 
 
 
21
okt
1805
 
 
 
Zeeslag bij Trafalgar. De Britse vloot verslaat een Frans-Spaanse vloot. Groot-Brittannië verwerft hiermee de hegemonie ter zee
 
 
  2
dec
1805
 
 
 
Veldslag bij Austerlitz. Napoleons troepen verslaan de Russische en Oostenrijkse legers. Frankrijk verwerft hiermee de hegemonie op het Europese vasteland.
 
 
  9
apr
1806
 
 
Prins Willem V overlijdt in Brunswijk.
 
 
 
  4
jun
1806
Schimmelpenninck legt het ambt van Raadpensionaris van de Bataafse Republiek neer.
 
 
 
 
 
  5
jun
1806
Louis Bonaparte wordt als Lodewijk Napoleon koning van Holland.
 
 
 
 
 
  7
aug
1806
De Grondwet voor het Koninkrijk Holland wordt ingevoerd.
 
 
 
 
 
  6
sep
1806
 
 
Willem Frederik aanvaardt als generaal het commando over een Pruisische divisie.
 
 
 
14
okt
1806
 
 
 
Veldslagen bij Jena en Auerstedt. De Franse troepen verslaan het Pruisische leger.
 
 
16
okt
1806
 
 
Willem Frederik capituleert in Erfurt als bevelhebber van een Pruisische divisie en raakt in Franse krijgsgevangenschap.
 
 
 
27
okt
1806
 
 
Fulda wordt door Franse troepen bezet. Het vorstendom wordt Willem Frederik ontnomen.
 
 
 
21
nov
1806
 
 
 
Decreet van Berlijn: het Continentaal Stelsel wordt ingevoerd, waarbij de handel tussen Groot-Brittannië en het Europese vasteland wordt verboden.
 
 
  7
jul
1807
 
 
 
Vredesverdrag van Tilsit: Frankrijk en Rusland verdelen de macht op het Europese vasteland.
 
 
11
nov
1807
Verdrag van Fontainebleau: het Koninkrijk Holland staat Vlissingen af aan Frankrijk en wordt uitgebreid met Oost-Friesland.
 
 
 
 
 
20
apr
1808
Lodewijk Napoleon vestigt zijn residentie in Amsterdam.
 
 
 
 
 
  8
mei
1808
Lodewijk Napoleon richt het Koninklijk Instituut van Wetenschappen, Letterkunde en Schone Kunsten op.
 
 
 
 
 
  1
feb
1809
Invoering van het metrieke stelsel.
 
 
 
 
 
  5
jul
1809
 
 
Willem Frederik vecht als generaal in Oostenrijkse dienst in de veldslag bij Wagram tegen de Franse troepen onder Napoleon. Hij raakt hier gewond.
Veldslag bij Wagram: Franse troepen onder Napoleon verslaan de Oostenrijkers. De slag duurt tot en met 6 juli.
 
 
30
jul
1809
 
Begin van de Britse inval in Zeeland.
 
 
 
 
26
dec
1809
 
De laatste Britse troepen verlaten Zeeland.
 
 
 
 
16
mrt
1810
Het Koninkrijk Holland moet het gebied ten zuiden van de grote rivieren afstaan aan Frankrijk.
 
 
 
 
 
  6
mei
1810
Napoleon begint aan een bezoek aan het bij Frankrijk ingelijfde Brabant en Zeeland. Dit bezoek duurt tot en met 13 mei.
 
 
 
 
 
  1
jul
1810
Lodewijk Napoleon doet troonsafstand.
 
 
 
 
 
  9
jul
1810
Decreet van Rambouillet. De Noordelijke Nederlanden worden inlijfd bij het Franse Keizerrijk. Lebrun wordt benoemd tot luitenant-generaal van de Keizer in deze 'Hollandse departementen'.
 
 
 
 
 
  1
jan
1811
Lebrun wordt benoemd tot gouverneur-generaal van de 'Hollandse departementen'.
 
 
 
 
 
  3
feb
1811
Invoering van de algemene dienstplicht.
 
 
 
 
 
  1
mrt
1811
Invoering van de Franse wetboeken. Invoering van de burgerlijke stand.
 
 
 
 
 
12
jul
1811
 
 
Erfprins Willem wordt toegevoegd aan het Britse hoofdkwartier in Portugal als adjudant van de latere hertog van Wellington.
 
 
 
18
aug
1811
Verplichting om een vaste familienaam aan te nemen.
 
 
 
 
 
  4
okt
1811
Napoleon begint aan een bezoek aan de 'Hollandse departementen'. Dit bezoek duurt tot en met 30 oktober.
 
 
 
 
 
21
okt
1811
Invoering van het kadaster.
 
 
 
 
 
  1
jan
1812
Invoering van het Franse belastingstelsel.
 
 
 
 
 
24
jun
1812
 
 
 
Napoleon valt met zijn troepen Rusland binnen.
 
 
  7
sep
1812
 
 
 
Veldslag bij Borodino: Franse overwinning op de Russische troepen.
 
 
19
okt
1812
 
 
 
De Franse troepen verlaten Moskou en beginnen aan de terugtocht.
 
 
26
nov
1812
 
 
 
De Franse troepen beginnen aan de overtocht van de de Berezina. Deze zal duren tot en met 29 november.
 
 
17
dec
1812
 
 
 
In Parijs wordt het officiële bericht gepubliceerd over de ondergang van het Franse leger in Rusland.
 
 
  5
apr
1813
Vorming van Gardes d'Honneur: dienstplichtigen te paard die exclusief worden gerekruteerd uit de zonen van de elite.
 
 
 
 
 
19
apr
1813
Anti-Franse oproeren beginnen in Oud-Beijerland, Alphen aan den Rijn, Leiden, Den Haag en Zaandam ('Drie Schoft Oranje-Boven-Oproeren'). Deze oproeren duren tot en met 21 april.
 
 
 
 
 
25
apr
1813
 
 
Willem Frederik arriveert in Londen.
 
 
 
16
okt
1813
 
 
 
Veldslag bij Leipzig: eerste dag. Het leger van Napoleon en zijn bondgenoten strijdt tegen een geallieerde troepenmacht.
 
 
17
okt
1813
 
 
 
Veldslag bij Leipzig: tweede dag. Het leger van Napoleon en zijn bondgenoten strijdt tegen een geallieerde troepenmacht.
 
 
18
okt
1813
 
 
 
Veldslag bij Leipzig: derde dag. Het leger van Napoleon en zijn bondgenoten strijdt tegen een geallieerde troepenmacht.
 
 
19
okt
1813
 
 
 
Veldslag bij Leipzig: vierde dag. Het leger van Napoleon en zijn bondgenoten wordt verslagen door een geallieerde troepenmacht. De Fransen trekken zich terug naar het westen.
 
 
30
okt
2013
 
 
 
In Le Moniteur, de Franse staatscourant,verschijnt het officiële bericht dat Napoleons leger door de geallieerden in de slag bij Leipzig is verslagen.
 
 

De opstand en de verdrijving van de Fransen november – december 1813


Nationale gebeurtenissen
Internationale gebeurtenissen
Politiek
Militair
 
 
  3
nov
1813
Door publicatie van het officiële bericht in Le Moniteur, de Franse staatscourant, wordt in de 'Hollandse departementen' bekend dat de Franse troepen onder Napoleon door de geallieerde legers in de slag bij Leipzig zijn verslagen.
 
 
 
 
  9
nov
1813
Het nieuws van de Franse nederlaag in de slag bij Leizig en de nadering van de geallieerde legers leidt tot onrust onder de bevolking van Den Haag.
De eerste kozakken trekken, als voorhoede van de geallieerde legers, bij het Overijsselse Gramsbergen de Nederlandse grens over.
 
 
 
10
nov
1813
 
Kozakken arriveren in Hengelo en in Oldenzaal.
 
 
 
11
nov
1813
Van Hogendorp overlegt in zijn huis in Den Haag met enkele geestverwanten over de nieuwe situatie na het vertrek van de Fransen.
Kozakken arriveren in Almelo.
 
 
 
12
nov
1813
In Holland dringt het nieuws door dat de kozakken de oostgrens zijn overgetrokken.
Kozakken arriveren in Zwolle.
 
 
 
13
nov
1813
 
Kozakken arriveren in Hoogeveen.
 
 
 
14
nov
1813
Van Hogendorp vraagt de door hem naar Den Haag ontboden oud-marineofficier May in Amsterdam een volksopstand te beginnen.
Kozakken arriveren in Winschoten, Meppel en Assen. Generaal Molitor, de commandant van de Franse troepen in de ‘Hollandse departementen’, trekt zich in de nacht van 14 op 15 november vanuit Amsterdam terug naar de stad Utrecht.
 
 
 
15
nov
1813
Nadat de Fransen troepen Amsterdam hebben verlaten, breekt in de stad een volksopstand uit.
Kozakken arriveren in de stad Groningen
 
 
 
16
nov
1813
De Franse Gouverneur-Generaal Lebrun verlaat Amsterdam. Er wordt een voorlopig stadsbestuur gevormd.
 
 
 
 
17
nov
1813
In Den Haag breekt een volksopstand uit. De Franse prefect De Stassart verlaat de stad. Van Limburg Stirum wordt militair gouverneur van Den Haag en roept door het voorlezen van een door Van Hogendorp opgestelde proclamatie de opstand uit.
Rotterdam wordt door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
18
nov
1813
Van Hogendorp nodigt in zijn Haagse huis Oranjegezinde oud-regenten uit om te overleggen over de vorming van een voorlopige landsregering. Een aantal van hen zegt af, en zij die wel komen durven hem geen steun te geven.
Kozakken arriveren in Enschede en in Leeuwarden. Haarlem en Den Haag worden door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
19
nov
1813
Van Hogendorp stuurt twee vertegenwoordigers, Fagel en De Perponcher, naar de Prins van Oranje in Londen. Dordrecht sluit zich aan bij de opstand.
Kozakken trekken voor het eerst de IJssel over bij het Katerveer en nemen Hattem in. Kozakken arriveren in Doesburg. De eerste Pruisische troepen trekken Nederland binnen.
 
 
 
20
nov
1813
Van Hogendorp nodigt in zijn Haagse huis zowel Oranjegezinde als Patriotse oud-regenten uit om te overleggen over de vorming van een voorlopige landsregering. Hij krijgt kreeg vrijwel geen steun van hen.
Kozakken arriveren in Kampen.
 
 
 
21
nov
1813
Van Hogendorp en Van der Duyn van Maasdam nemen het Algemeen Bestuur op zich namens de Prins van Oranje. De twee afgevaardigden van Van Hogendorp, Fagel en De Perponcher, arriveren in Londen en vragen de Prins van Oranje om naar Nederland te komen.
 
 
 
 
22
nov
1813
Van Limburg Stirum wordt door het Algemeen Bestuur benoemd tot 'Gouverneur-generaal der Gewapende Macht in Holland'. Leiden en Delft sluiten zich aan bij de opstand.
Kozakken arriveren in Harderwijk en in Nijkerk. Franse troepen beschieten Dordrecht en nemen de stad in.
 
 
 
23
nov
1813
Het Algemeen Bestuur zendt Kemper en Scholten als zijn commissarissen-generaal naar Amsterdam om de stad aan de zijde van de opstand te krijgen. De stad Groningen sluit zich aan bij de opstand.
Pruisische troepen onder Von Bülow trekken bij Aalten de grens over. Doesburg wordt door Franse troepen heroverd, maar nog diezelfde dag door Pruisische troepen ingenomen. Russische troepen proberen vergeefs Deventer in te nemen. Zutphen en Dordrecht worden door de Fransen ontruimd. Woerden wordt ingenomen door een Nederlandse eenheid.
 
 
 
24
nov
1813
Amsterdam en Haarlem sluiten zich aan bij de opstand.
Kozakken arriveren in Amsterdam. Zutphen wordt door Pruisische troepen bezet. Woerden wordt opnieuw door Franse troepen ingenomen en door hen geplunderd. Dordrecht wordt door de Fransen gebombardeerd, maar zij slagen er niet in de stad opnieuw in te nemen.
 
 
 
25
nov
1813
 
Franse troepen verlaten Woerden en keren terug naar de stad Utrecht.
 
 
 
26
nov
1813
Rotterdam sluit zich aan bij de opstand.
Pruisische troepen beginnen met de belegering van Arnhem, die vijf dagen zal duren. Andere Pruisische eenheden bezetten Wageningen.
In Frankfurt sluiten de verschillende takken van de Huizen Oranje en Nassau een preliminair verdrag over onderlinge gebiedsruil.
 
 
27
nov
1813
 
Generaal Molitor, de commandant van de Franse troepen in de ‘Hollandse departementen’, verlaat de stad Utrecht en trekt zich terug in Gorinchem. Ook Amersfoort wordt 's nachts door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
28
nov
1813
Leeuwarden en de stad Utrecht sluiten zich aan bij de opstand.
Kozakken arriveren in de stad Utrecht, Leiden en Den Haag.
 
 
 
29
nov
1813
Het Algemeen Bestuur stelt vier commissarissen-generaal (: ministers) aan, en wel voor Binnenlandse Zaken, Politie, Financiën en Oorlog. Het voormalige gewest Groningen en Alkmaar sluiten zich aan bij de opstand.
Op het strand van Ter Heijde worden 250 Britse mariniers ontscheept. Kozakken arriveren in Rotterdam.
 
 
 
30
nov
1813
Willem Frederik, de Prins van Oranje, landt op het strand van Scheveningen. Hij begeeft zich naar Den Haag, waar hij een ontmoeting heeft met Van Limburg Stirum en daarna met Van Hogendorp. Schiedam sluit zich aan bij de opstand.
Bestorming van Arnhem: Pruisische troepen veroveren na zware strijd de stad op de Fransen. Een Franse aanval op Dordrecht wordt afgeslagen. Kozakken arriveren in Schoonhoven.
 
 
 
  1
dec
1813
In Amsterdam dragen Kemper en Scholten, de commissarissen-generaal van het Algemeen Bestuur, de soevereiniteit bij proclamatie op aan Willem Frederik, de Prins van Oranje.
De eerste geregelde Russische troepen arriveren in Amsterdam. Brielle en Muiden worden door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
  2
dec
1813
Willem Frederik, de Prins van Oranje, begeeft zich naar Amsterdam en aanvaardt daar de soevereiniteit. Friesland sluit zich aan bij de opstand.
 
 
 
 
  3
dec
1813
 
Kozakken en een detachement Pruisen arriveren in Dordrecht. Bij Scheveningen worden 500 Britse mariniers ontscheept en in Zeeland landt een andere Britse troepenmacht.
 
 
 
04
dec
1813
 
Fort Duquesne bij Ooltgensplaat wordt door de Fransen ontruimd.
 
 
 

De nieuwe staat krijgt vorm december 1813 – augustus 1814


Nationale gebeurtenissen
Internationale gebeurtenissen
Politiek
Militair
 
 
  6
dec
1813
Het Algemeen Bestuur beëeindigt zijn werkzaamheden. Soeverein Vorst Willem I neemt het bewind over.
Hellevoetsluis wordt door de Franse troepen ontruimd. Hierdoor krijgen de Britse troepen de beschikking over een aanvoerhaven. Bij Scheveningen worden circa 1600 Britse gardesoldaten ontscheept.
 
 
 
  7
dec
1813
Willem I benoemt, naast de vier op 29 november aangestelde commissarissen-generaal, een secretaris van staat voor Buitenlandse Zaken en een commissaris-generaal voor Marine.
Zierikzee wordt door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
  8
dec
1813
 
Kozakken steken bij Werkendam de Merwede over.
 
 
 
  9
dec
1813
Willem I wordt ingehaald in Rotterdam.
 
 
 
 
10
dec
1813
 
Het eiland Tholen, Willemstad en Breda worden door de Franse troepen ontruimd. Kozakken arriveren in Tilburg.
 
 
 
11
dec
1813
De executie van ter dood veroordeelden door middel van de guillotine wordt afgeschaft. Herinvoering van executie door het zwaard of de strop.
 
 
 
 
12
dec
1813
De verloving van erfprins Willem, de oudste zoon van Willem I, en prinses Charlotte, de oudste dochter van de Prins-Regent van Groot-Brittannië, wordt bekendgemaakt.
 
 
 
 
13
dec
1813
 
Geertruidenberg en Goes worden door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
14
dec
1813
 
Zaltbommel wordt door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
16
dec
1813
 
Een groot aantal Britse troepen wordt bij Stavenisse op het eiland Tholen ontscheept.
 
 
 
17
dec
1813
De raden van de departementen (: provincies) worden ontslagen en door nieuwe vervangen.
 
 
 
 
20
dec
1813
Het 'Reglement van algemeene Volkswapening' wordt uitgevaardigd. Hierin wordt de invoering van een Landmilitie en een Landstorm aangekondigd.
Belegering van Breda: eerste dag. Franse troepen proberen de stad te heroveren.
 
 
 
21
dec
1813
Willem I stelt een Grondwetscommissie in onder voorzitterschap van Van Hogendorp.
Belegering van Breda: tweede dag. Franse troepen proberen de stad te heroveren.
 
 
 
22
dec
1813
 
Belegering van Breda: derde dag. Franse troepen proberen de stad te heroveren.
 
 
 
23
dec
1813
Willem I stelt de belastingen vast die in 1814 zullen worden geheven.
De Franse troepen beëindigen na vier dagen het beleg van Breda.
 
 
 
27
dec
1813
De Grondwetscommissie onder leiding van Van Hogendorp komt voor het eerst bijeen.
 
 
 
 
  1
jan
1814
Het eerste nummer van de Staatscourant verschijnt.
 
De eerste geallieerde troepen steken de Rijn over en trekken Frankrijk binnen.
 
 
  5
jan
1814
 
Nijmegen wordt door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
  8
jan
1814
Prinses Wilhelmina, de echtgenote van Willem I, arriveert in Den Haag.
 
 
 
 
  9
jan
1814
Oprichting van het Nederlandse leger ('Staande Armee').
 
 
 
 
10
jan
1814
Prinses Wilhelmina en prinses Louise, respectievelijk de moeder en de zuster van Willem I, arriveren in Den Haag.
 
 
 
 
11
jan
1814
Willem I roept alle Nederlanders die nog in Franse militaire dienst zijn op deze zo spoedig mogelijk te verlaten en naar hun vaderland terug te keren.
 
 
 
 
14
jan
1814
Willem I vraagt de Grondwetscommissie om per provincie naamlijsten samen te stellen van notabelen die het Grondwetsontwerp kunnen beoordelen.
 
 
 
 
18
jan
1814
Oprichting van een Landmilitie.
 
 
 
 
22
jan
1814
 
Pruisische en Nederlandse troepen beginnen met het bombarderen van de belegerde vesting Gorinchem. Dit zal duren tot en met 30 januari.
 
 
 
26
jan
1814
 
's-Hertogenbosch wordt door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
30
jan
1814
 
Pruisische en Nederlandse troepen beëindigen na negen dagen het bombardement van de belegerde vesting Gorinchem.
 
 
 
  1
feb
1814
Willem I bepaalt dat het stadhuis op de Dam 'vooreerst' zijn koninklijk paleis in Amsterdam zal blijven.
 
Brussel wordt door de Fransen ontruimd. De eerste kozakken en Pruisische troepen trekken de stad binnen.
 
 
  3
feb
1814
 
 
Belegering van Antwerpen: eerste dag. Britse troepen bombarderen de stad.
 
 
  4
feb
1814
 
 
Belegering van Antwerpen: tweede dag. Britse troepen bombarderen de stad.
 
 
  5
feb
1814
 
 
Belegering van Antwerpen: derde dag. Britse troepen bombarderen de stad.
 
 
  6
feb
1814
 
 
De Britse troepen beëindigen na vier dagen het beleg van Antwerpen.
 
 
  8
feb
1814
 
 
De Russische en Pruisische bevelhebbers houden hun intocht in Brussel. Zij worden vergezeld door erfprins Willem.
 
 
14
feb
1814
Willem I laat de door de Grondwetscommissie samengestelde naamlijsten van notabelen door een speciale commissie terugbrengen tot 600 personen. Zij zullen worden uitgenodigd het Grondwetsontwerp te beoordelen,
 
 
 
 
15
feb
1814
 
 
Conventie van Troyes: de geallieerden spreken zich in het geheim uit voor het samenvoegen van Nederland en 'België'. De geallieerden stellen voor het door hen bezette 'België' een Voorlopig Bewind in onder leiding van een gouverneur-generaal.
 
 
18
feb
1814
 
Sas van Gent wordt door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
20
feb
1814
 
Gorinchem wordt door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
  2
mrt
1814
De definitieve tekst van het Grondwetsontwerp wordt vastgesteld en vervolgens aangeboden aan Willem I.
 
 
 
 
  7
mrt
1814
 
Vorming van een klein Nederlands veldleger ('mobile corps d'armée') om deel te nemen aan de eindstrijd van de geallieerde legers tegen Frankrijk.
 
 
 
  8
mrt
1814
 
Britse troepen voeren een aanval uit op de vesting Bergen op Zoom, die door de Franse bezetting wordt afgeslagen.
 
 
 
  9
mrt
1814
 
 
Verdrag van Chaumont (geantedateerd 1 maart): de geallieerden verbinden zich in de strijd tegen Frankrijk. Er wordt gebiedsuitbreiding toegezegd aan Nederland.
 
 
11
mrt
1814
 
Willem I vraagt de Pruisische bevelhebber diens achtergebleven eenheden uit Nederland terug te trekken, opdat de nog door Franse troepen bezette vestingsteden door Nederlandse troepen kunnen worden belegerd.
 
 
 
25
mrt
1814
Oprichting van De Nederlandsche Bank.
 
 
 
 
28
mrt
1814
De notabelen komen samen in Amsterdam.
 
 
 
 
29
mrt
1814
De Grote Vergadering van Notabelen keurt het Grondwetsontwerp goed.
 
 
 
 
30
mrt
1814
Willem I legt in de Nieuwe Kerk in Amsterdam de eed af op de Grondwet.
 
Slag om Parijs. De Franse bevelhebber capituleert voor de geallieerden.
 
 
31
mrt
1814
 
 
De geallieerde troepen houden hun intocht in Parijs.
 
 
  4
apr
1814
 
Nederlandse troepen beginnen met het bombarderen van de belegerde vesting Naarden.
 
 
 
  5
apr
1814
De Nederlandsche Bank begint met de uitgave van bankbiljetten.
Nederlandse troepen bombarderen voor de tweede dag de belegerde vesting Naarden.
 
 
 
  6
apr
1814
Willem I wijzigt zijn regering. Van Hogendorp aanvaardt het nieuw gecreëerde ambt van vice-president van de Raad van State. Willem I benoemt de gouverneurs in de tien provincies.
Erfprins Willem wordt benoemd tot opperbevelhebber van het Nederlandse leger. Nederlandse troepen bombarderen voor de derde dag de belegerde vesting Naarden.
Napoleon wordt door zijn maarschalken tot troonsafstand gedwongen.
 
 
  7
apr
1814
 
Nederlandse troepen beëindigen na vier dagen het bombardement van de belegerde vesting Naarden.
 
 
 
11
apr
1814
 
 
Verdrag van Fontainebleau tussen Napoleon en de vertegenwoordigers van de geallieerden. Hierin zijn de bepalingen betreffende zijn troonsafstand formeel vastgelegd.
 
 
18
apr
1814
Willem I benoemt een commissie tot het samenstellen van nieuwe nationale wetboeken onder leiding van Kemper.
 
 
 
 
23
apr
1814
 
 
Conventie van Parijs: de vijandelijkheden tussen de geallieerde legers en die van Frankrijk worden gestaakt en alle door Fransen bezette vestingsteden buiten de grenzen van het oude Frankrijk moeten worden ontruimd.
 
 
26
apr
1814
 
Deventer wordt door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
  2
mei
1814
De Staten-Generaal komen voor het eerst bijeen.
 
 
 
 
  3
mei
1814
 
Bergen op Zoom wordt door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
  4
mei
1814
 
Den Helder wordt door de Franse troepen ontruimd.
Antwerpen wordt door de Franse troepen ontruimd.
 
 
  5
mei
1814
 
Het eiland Walcheren, Fort Bath op Zuid-Beveland en Maastricht worden door de Franse troepen ontruimd.
De laatste geallieerde gouverneur-generaal van 'België' Von Vincent treedt aan. Als Nederlands commissaris wordt hem Van der Capellen toegevoegd.
 
 
  7
mei
1814
 
Coevorden en Venlo worden door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
12
mei
1814
 
Naarden wordt door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
13
mei
1814
 
 
De vestingstad Luxemburg wordt door de Fransen ontruimd.
 
 
14
mei
1814
 
Grave wordt door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
20
mei
1814
Willem I verlaat Den Haag en begeeft zich naar Parijs om er met de geallieerden te overleggen over de vereniging van Nederland met 'België'.
 
 
 
 
23
mei
1814
Willem I arriveert in Parijs om er met de geallieerden te overleggen over de vereniging van Nederland met 'België'.
Delfzijl wordt, als laatste Nederlandse vestingstad, door de Franse troepen ontruimd.
 
 
 
30
mei
1814
 
 
Vredesverdrag van Parijs: gesloten tussen Frankrijk en de geallieerde mogendheden. In artikel 6 wordt Nederland, onder soevereinteit van het Oranjehuis, gebiedsuitbreiding in het vooruitzicht gesteld.
 
 
  6
jun
1814
Willem I keert terug in Den Haag vanuit Parijs, waar hij overleg voerde met de geallieerden over de vereniging van Nederland met 'België'.
 
 
 
 
10
jun
1814
Het huwelijkscontract tussen erfprins Willem en prinses Charlotte wordt getekend.
 
 
 
 
15
jun
1814
Bij Koninklijk Besluit wordt aan Nederlandse ingezetenen de slavenhandel verboden.
 
 
 
 
16
jun
1814
De verloving van erfprins Willem en de Britse prinses Charlotte wordt door laatstgenoemde verbroken.
 
 
 
 
21
jun
1814
 
 
Protocol van Londen ('Acht Artikelen'): Groot-Brittannië, Oostenrijk, Pruisen en Rusland besluiten 'België' met Nederland te 'herenigen'.
 
 
24
jun
1814
Instelling van de Hoge Raad van Adel.
 
 
 
 
  8
jul
1814
 
 
Erfprins Willem wordt benoemd tot opperbevelhebber van de Brits-Hannoveraanse bezettingstroepen in 'België'. Het is een gebaar van goede wil van de Britse regering na het verbreken van de verloving met prinses Charlotte op 16 juni.
 
 
  9
jul
1814
Instelling van de Algemene Rekenkamer.
 
 
 
 
11
jul
1814
Instelling van 's Rijks Munt.
 
 
 
 
14
jul
1814
 
 
Willem I sluit een verdrag met de vorsten van Nassau.
 
 
28
jul
1814
Instelling van het Hoog Militair Gerechtshof.
 
 
 
 
21
jul
1814
Willem I aanvaardt het Protocol van Londen ('Acht Artikelen') van 21 juni 1814.
 
 
 
 
31
jul
1814
 
 
De laatste geallieerde gouverneur-generaal van "België", Von Vincent, draagt zijn bevoegdheden over aan Willem I.
 
 

Noord en Zuid gescheiden tezamen augustus 1814 – maart 1815


Nationale gebeurtenissen
Internationale gebeurtenissen
Nederland
'België'
 
  1
aug
1814
 
Willem I neemt in Brussel als gouveneur-generaal het bewind over 'België' op zich.
 
 
 
12
aug
1814
 
Willem I installeert in Brussel een nieuw afzonderlijk bestuur. Zijn oudste zoon, erfprins Willem, aanvaardt in Brussel het opperbevel van de in ‘België’ gelegerde Britse en Hannoveraanse troepen.
 
 
 
13
aug
1814
 
 
Conventie van Londen: Groot-Brittannië en Nederland sluiten een traktaat over de teruggave van de Nederlandse overzeese bezittingen.
 
 
26
aug
1814
De reglementen op de provinciale besturen worden ingevoerd.
 
 
 
 
28
aug
1814
De eerste leden van de provinciale Ridderschappen worden benoemd.
 
 
 
 
  8
sep
1814
 
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door 'België' ingehaald in Antwerpen.
 
 
 
10
sep
1814
 
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door 'België' ingehaald in Gent.
 
 
 
11
sep
1814
Willem I maakt van zijn rondreis door 'België' gebruik voor een bezoek aan Vlissingen en Middelburg, waar hij feestelijk wordt ingehaald.
 
 
 
 
13
sep
1814
 
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door 'België' ingehaald in Brugge.
 
 
 
24
sep
1814
Willem I maakt van zijn rondreis door 'België' gebruik voor een bezoek aan Maastricht, waar hij feestelijk wordt ingehaald.
 
 
 
 
26
sep
1814
 
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door 'België' ingehaald in Namen.
 
 
 
27
sep
1814
 
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door 'België' ingehaald in Mons.
 
 
 
  1
okt
1814
 
Het Nederlands wordt in 'België' als officiële taal erkend, maar wordt niet verplicht gesteld.
 
 
 
  2
okt
1814
 
Willem I verlaat Brussel om te beginnen aan een rondreis door Nederland.
 
 
 
  3
okt
1810
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door Nederland ingehaald in 's-Hertogenbosch.
 
 
 
 
  4
okt
1814
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door Nederland ingehaald in Nijmegen en Arnhem.
 
 
 
 
  7
okt
1814
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door Nederland ingehaald in Zwolle.
 
 
 
 
  9
okt
1814
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door Nederland ingehaald in Groningen.
 
 
 
 
11
okt
1814
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door Nederland ingehaald in Leeuwarden.
 
 
 
 
12
okt
1814
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door Nederland ingehaald in Harlingen.
 
 
 
 
13
okt
1814
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door Nederland ingehaald in Den Helder.
 
 
 
 
15
okt
1814
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door Nederland ingehaald in Alkmaar en in Amsterdam.
 
 
 
 
16
okt
1814
Willem I wordt tijdens zijn rondreis door Nederland ingehaald in Utrecht.
 
 
 
 
17
okt
1814
Willem I sluit met een bezoek aan Woerden zijn rondreis door Nederland af. Na tweeënhalve maand afwezigheid keert hij 's avond terug in Den Haag.
 
 
 
 
26
okt
1814
Het Korps Marechaussee wordt opgericht.
 
 
 
 
  1
nov
1814
 
 
Opening van de diplomatieke beraadslagingen op het Congres van Wenen.
 
 
25
nov
1814
Willem I wordt ingehaald in Naarden.
 
 
 
 
26
nov
1814
De eerste directeur van de Nederlandsche Loterij wordt benoemd.
 
 
 
 
  3
jan
1815
 
 
Groot-Brittannië, Oostenrijk en Frankrijk sluiten een geheim defensief alliantieverdrag, dat gericht is tegen Rusland en Pruisen.
 
 
31
jan
1815
Willem I ondertekent het op 3 januari 1815 tussen Groot-Brittannië, Oostenrijk en Frankrijk gesloten geheim defensief alliantieverdrag, dat gericht is tegen Rusland en Pruisen.
 
 
 
 
13
feb
1815
 
 
Op het Congres van Wenen besluiten de grote mogendheden Nederland en 'België' samen te voegen tot het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden onder erfelijk bewind van koning Willem I ('Traktaat van de 38 artikelen').
 
 
23
feb
1815
 
Willem I stelt zijn bestuur in Brussel op de hoogte van de op 13 februari op het Congres van Wenen genomen besluiten betreffende de vereniging van Nederland en 'België'.
 
 
 
26
feb
1815
 
In Brussel vinden festiviteiten plaats om de vereniging van Nederland en 'België' te vieren.
Napoleon verlaat het eiland Elba en begeeft zich naar Frankrijk.
 
 
27
feb
1815
De wet op de Nationale Militie wordt afgekondigd.
 
 
 
 
  1
mrt
1815
 
 
Napoleon landt in Zuid-Frankrijk.
 
 
  2
mrt
1815
Willem I verenigt Nederland met 'België' tot één staat.
 
 
 
 
  7
mrt
1815
 
 
Het nieuws dat Napoleon Elba heeft verlaten en in Frankrijk is geland, wordt bekend op het Congres van Wenen.
 
 
11
mrt
1815
Het nieuws dat Napoleon Elba heeft verlaten en in Frankrijk is geland, bereikt Den Haag.
 
 
 
 
13
mrt
1815
 
 
Op het Congres van Wenen wordt Napoleon vogelvrij verklaard.
 
 

De geboorte van het Verenigd Koninkrijk maart – september 1815


Nationale gebeurtenissen
Internationale gebeurtenissen
Politiek
Militair
 
 
16
mrt
1815
Willem I neemt ter vergadering van de Staten-Generaal in Den Haag bij proclamatie de titel Koning der Verenigde Nederlanden en Hertog van Luxemburg aan.
 
 
 
 
17
mrt
1815
 
De Noord-Nederlandse troepen worden gemobiliseerd.
 
 
 
20
mrt
1815
 
 
Napoleon keert in triomf terug in Parijs en neemt de macht in handen.
 
 
23
mrt
1815
 
Willem, de Prins van Oranje, wordt eervol ontheven van het commando over de Brits-Hannoveraanse bezettingstroepen in Zuid-Nederland. Hij wordt benoemd tot opperbevelhebber van de geallieerde troepen in de Nederlanden.
Op het Congres van Wenen ondertekenen Oostenrijk, Rusland, Pruisen en Groot-Brittannië het protocol waarbij Willem I wordt erkend als Koning der Nederlanden en Groothertog van Luxemburg.
 
 
24
mrt
1815
 
De Zuid-Nederlandse troepen worden gemobiliseerd.
 
 
 
25
mrt
1815
 
 
Op het Congres van Wenen sluiten Groot-Brittannië, Oostenrijk, Pruisen en Rusland een alliantieverdrag om zich gezamenlijk te weer te stellen tegen de pogingen van Napoleon de vrede te verstoren.
 
 
26
mrt
1815
 
Het Nederlandse leger te velde wordt samengesteld.
 
 
 
27
mrt
1815
Willem I verlaat Den Haag voor een bezoek aan Zuid-Nederland. De Koning wil de bevolking hier laten zien dat hij vastberaden is dit nieuwverworven landsdeel tegen een Franse aanval te verdedigen.
 
 
 
 
30
mrt
1815
Willem I wordt ingehaald in Brussel.
 
 
 
 
  4
apr
1815
De Noord-Nederlandse wet op de Nationale Militie van 27 februari 1815 wordt van troepassing verklaard op Zuid-Nederland.
 
 
 
 
10
apr
1815
 
Willem, de Prins van Oranje, legt het opperbevel van de geallieerde troepen in de Nederlanden neer.
 
 
 
11
apr
1815
 
Wellington neemt in Brussel het opperbevel van het Brits-Nederlands-Duitse leger in Zuid-Nederland op zich. Willem, de Prins van Oranje, voert het bevel over het Eerste Legerkorps.
 
 
 
22
apr
1815
Willem I stelt een uit Noord- en Zuid-Nederlanders bestaande Grondwetscommissie in onder voorzitterschap van Van Hogendorp.
 
 
 
 
25
apr
1815
 
Willem I bezoekt de Nederlandse troepen bij Nijvel.
In Wenen ondertekenen vertegenwoordigers van Willem I het verdrag van toetreding tot het algemeen bondgenootschap van de vier grote mogendheden van 25 maart 1815.
 
 
30
apr
1815
Instelling van de Militaire Willems-Orde.
 
 
 
 
  5
mei
1815
De Grondwetscommissie onder leiding van Van Hogendorp begint met de beraadslagingen, nadat de Zuid-Nederlandse leden in Den Haag zijn gearriveerd.
 
 
 
 
12
mei
1815
Het oostelijk deel van 'België', dat nog onder Pruisisch bestuur stond, wordt onder Nederlands bestuur gebracht.
 
 
 
 
19
mei
1815
Luxemburg wordt namens Willem I in bezit genomen.
 
In Londen sluiten vertegenwoordigers van Nederland, Groot-Brittannië en Rusland een overeenkomst betreffende een definitieve regeling van de Russische schuld in Nederland.
 
 
27
mei
1815
Afkondiging van de wet waarbij de Nationale Militie gedurende de veldtocht van 1815 ook buiten de landsgrenzen mag worden ingezet.
 
 
 
 
31
mei
1815
 
 
In Wenen ondertekenen vertegenwoordigers van Willem I afzonderlijke verdragen met Oostenrijk, Rusland, Pruisen en Groot-Brittannië, waarbij de grenzen van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden worden vastgelegd.
 
 
  3
jun
1815
 
Willem I verlaat Brussel om in Luik de vestingwerken te inspecteren.
 
 
 
  6
jun
1815
 
Willem I verlaat Luik om in Maastricht de vestingwerken te inspecteren.
 
 
 
  7
jun
1815
 
Willem I inpecteert de vestingwerken Roermond en Venlo.
 
 
 
  8
jun
1815
 
Willem I inspecteert de vestingwerken in Grave.
 
 
 
  9
jun
1815
Willem I neemt de titel Groothertog van Luxemburg aan.
 
Ondertekening van de slotakte van het Congres van Wenen.
 
 
10
jun
1815
 
Willem I inpecteert de vestingwerken in 's-Hertogenbosch.
 
 
 
12
jun
1815
 
Willem I inpecteert de vestingwerken in Bergen op Zoom.
Napoleon verlaat Parijs en begeeft zich naar zijn troepen in Noord-Frankrijk.
 
 
13
jun
1815
Na een afwezigheid van tweeënhalve maand keert Willem I 's avonds terug in Den Haag.
Willem I inspecteert de vestingwerken in Willemstad en Brielle.
 
 
 
15
jun
1815
 
Napoleon trekt met zijn troepen bij Charleroi de Zuid-Nederlandse grens over.
 
 
 
16
jun
1815
 
Veldslag bij Ligny: een Frans leger onder Napoleon verslaat de Pruisische troepen onder Blücher. Gevecht bij Quatre-Bras: Brits-Nederlands-Duitse troepen houden stand tegen een ander Frans leger.
 
 
 
18
jun
1815
 
Veldslag bij Waterloo: het Brits-Nederlands-Duitse leger onder Wellington en het Pruisische leger onder Blücher verslaan de Franse troepen onder Napoleon. Willem, de Prins van Oranje, raakt tijdens de slag gewond.
 
 
 
20
jun
1815
Het nieuws van de geallieerde overwinning bij Waterloo bereikt Den Haag.
 
 
 
 
21
jun
1815
 
Het Brits-Nederlands-Duitse leger trekt de Franse grens over.
Napoleon keert terug in Parijs.
 
 
22
jun
1815
 
 
Napoleon doet troonsafstand.
 
 
  7
jul
1815
 
 
De geallieerde troepen houden hun intocht in Parijs.
 
 
  8
jul
1815
Willem I doet de eerste benoemingen in de Militaire Willems-Orde aan militairen die zich tijdens de veldtocht van 1815 hebben onderscheiden. Willem, de Prins van Oranje, ontvangt het domein Soestdijk als blijk van waardering voor zijn aandeel in de veldtocht van 1815.
 
 
 
 
13
jul
1815
De definitieve tekst van het Grondwetsontwerp wordt vastgesteld en vervolgens aangeboden aan Willem I.
 
 
 
 
16
jul
1815
 
Willem, de Prins van Oranje, neemt het bevel over het Eerste Legerkorps in Wellingtons leger weer op zich, nadat hij voldoende is hersteld van zijn in de slag bij Waterloo opgelopen verwonding.
 
 
 
18
jul
1815
Willem I bepaalt dat in Zuid-Nederland op arrondissementsniveau door een evenredig en representatief aantal notabelen over het Grondwetsontwerp zal worden gestemd.
 
 
 
 
28
jul
1815
 
Willem I bezoekt het slagveld van Waterloo.
 
 
 
  5
aug
1815
De presidenten van de notabelenvergaderingen in de 29 Zuid-Nederlandse arrondissementen komen bijeen in Brussel om te worden geïnstrueerd over de gang van zaken bij het stemmen over het Grondwetsontwerp.
 
 
 
 
  8
aug
1815
In Den Haag komt de Staten-Generaal in dubbelen getale bijeen om te stemmen over het Grondwetsontwerp.
 
 
 
 
14
aug
1815
Notabelen in 29 Zuid-Nederlandse arrondissementen stemmen over het Grondwetsontwerp.
 
 
 
 
18
aug
1815
In Den Haag neemt de dubbele Staten-Generaal het Grondwetsontwerp eenstemmig aan. In Brussel wordt de uitslag van de stemming door de Zuid-Nederlandse notabelen over het Grondwetsontwerp bekend gemaakt. De meerderheid verwerpt het.
 
 
 
 
24
aug
1815
De Grondwet wordt afgekondigd.
 
 
 
 
25
aug
1815
Willem I verlaat Den Haag en begeeft zich naar Brussel.
 
 
 
 
  5
sep
1815
Willem I wordt tijdens een korte rondreis door Vlaanderen ingehaald in Gent.
 
 
 
 
  7
sep
1815
Willem I wordt tijdens een korte rondreis door Vlaanderen ingehaald in Brugge.
 
 
 
 
16
sep
1815
Willem I wijzigt de samenstelling van zijn regering.
 
 
 
 
21
sep
1815
Willem I wordt ingehuldigd in Brussel. Hij legt de eed af op op de Grondwet.